PHƯƠNG
PHÁP SƠ CỨU VÀ CỨU NGƯỜI BỊ ĐUỐI NƯỚC
Hè đến và nguy cơ tai nạn chết đuối đang hiện hữu.Vì
vậy xin cung cấp 1 số thông tin liên quan đến cách cấp cứu người bị chết đuối.
Để cứu người chết đuối, chúng ta có 3 giai đoạn : Vớt người; Xóc nước-hô hấp
nhân tạo; Ủ ẩm- chống choáng
Chúng ta không ghét lũ lụt (vì có ghét nó thì hàng
năm vẫn phải đối diện với nó), chúng ta cũng không sợ lũ lụt. Mà chúng ta phải
tìm cách sống chung với lũ, đó cũng chính là mô hình mà chính phủ khuyến
khích người dân các vùng đồng bằng nên thực hiện.
Ở vùng nhiều sông hồ hoặc đi tắm biển, nạn nhân chết
đuối cũng xảy ra rất thường xuyên.
Phần chúng ta, nếu gặp những sự cố chứng kiến người
sắp chết đuối đang vẫy vùng một cách tuyệt vọng, họ rất cần đến bàn tay cứu giúp
của chúng ta nhằm vượt qua được lưỡi hái tử thần. Lúc ấy chúng ta sẽ phải hành động
rất nhanh. Nhưng hành động đó như thế nào?
Trước hết, chúng ta phải
quyết định thật sớm NGAY BÂY GIỜ, đừng chậm trễ.
- PHẢI TỰ HỌC BƠI để
tự cứu được chính mình.
- HỌC CÁCH CẤP CỨU THỦY NẠN để cứu giúp
người khác trong những lúc xảy ra sự cố.
Nếu bạn là người say mê Kỹ năng hoạt động dã ngoại,
kỹ thuật cấp cứu thủy nạn là một môn học không thể thiếu trong hành trình của
cuộc đời mình.
Học kỹ năng không phải để biểu diễn hoặc ganh đua với
nhau trong những kỳ thi thố tranh tài cao thấp mà học kỹ năng cốt để ứng dụng tốt
trong cuộc sống. Đôi khi, nhờ nó mà chúng ta thoát chết.
1. Vớt người:
Mặc dù có biết bơi hay không, khi gặp một người bị
té xuống nước sâu,ta phải biết kêu gọi những người xung quanh tới trợ giúp.
Nhưng luôn luôn phải để ý tới nạn nhân và cố gắng với sáng kiến và khả năng của mình
tìm tòi mọi cách để vớt họ lên.
Trong trường hợp nạn nhân Ở GẦN BỞ, không phải lúc
nào cũng có sẵn phao cứu hộ bên mình, ta có thể tận dụng một chiếc gậy, một cây
sào... hoặc xa hơn một chút thì dùng một cuộn dây buộc một đầu vào một vật gì
đó nổi lên được trên mặt nước như can nhựa, thùng nhựa, chai nước suối,thùng dầu
ăn... đều có thể dùng cứu họ được. Ta hãy thực hiện bằng cách níu chặt lấy một
thân cây, một mô đất hoặc một vật gì chắc chắn rồi ném hoặc đưa vật hiện có cho
nạn nhân nắm lấy và lôi vào bờ.
- Nếu có nhiều người, ta giăng một hàng người nắm
tay để kéo nạn nhân vào bờ.
- Nếu có thuyền, ta chèo thuyền đến chỗ nạn nhân,
ghé mạn thuyền cho nạn nhân bám vào, cũng có thể đưa tay hoặc mái chèo ra cho nạn
nhân nắm lấy, hoặc trong trường hợp khẩn thiết, ta buộc dây bám vào người và nhảy
xuống nước cứu họ và dìu lên thuyền.
- Khi không có vật gì nơi tay mà một đứa bé đang bị
ngộp ở chỗ không sâu lắm, tốt hơn hết là dùng áo của mình, quăng cho nó bám lấy
và kéo vào bờ.
- Trường hợp nếu BẠN BƠI GIỎI, nạn nhân ở XA BỜ
không thể dùng gậy hoặc sào, phải cởi quần áo thật nhanh, dùng miệng cắn cái áo
(để hai tay không vướng víu) bơi nhanh về phía nạn nhân, đến gần cầm chạt tay
áo,tung thân áo cho nạn nhân nắm lấy, rồi vừa bơi vừa kéo họ vào bờ. Nếu được
nên tự trang bị cho mình một phao cứu hộ, hoặc bất kỳ một vật gì có thể nổi được
như một trái banh da chẳng hạn.
- Nếu có dây dài, ta nên cột một đầu vào một điểm
nào đó thật chắc chắn trên bờ, đầu kia buộc thật nhanh vào người bằng gút GHẾ
ĐƠN (nhớ chừa một đoạn khoảng 2m để cột ngang người nạn nhân), bơi tới chỗ nạn
nhân, đưa họ nắm và kéo vào bờ.
- Trong khi đó, tìm cách trấn an cho họ vững tâm tin
tưởng là sẽ được cứu thoát. Theo kinh nghiệm cho thấy, lời nói trấn an của người
cứu hộ rất quan trọng. Lời nói kịp thời của chúng ta đã cứu ược nạn nhân 50% rồi,
vì họ ổn định được tâm lý và bớt uống nước.
LƯU Ý: nên nhớ rằng, giải pháp nhảy xuống nước cứu nạn
nhân là giải pháp cuối cùng.Bởi vì thực tế đã có nhiều trường hợp người cứu nạn
do chưa hiểu biết về các phương pháp cấp cứu thủy nạn, nên bị nạn nhân ôm cứng
và cả hai cùng chết chìm.
Một số phương pháp cấp cứu thủy nạn:
* Phương pháp một:
Nạn nhân nằm ngửa, người cứu hộ bơi ở phía sau nạn
nhân, một tay dung để bơi, một tay vắt lên ngang ngực xốc chéo qua nách bên
kia. Bơi kiểu ếch đưa họ vào bờ.
Kiểu này khiến người cứu hộ khá mệt, nhưng làm cho nạn
nhân được an toàn tuyệt đối.
Điều kiện: người được cứu phải khá tỉnh táo
và có biết bơi đôi chút.
Lưu ý quan trọng: không được ăn nó khi xuống bới.
Bởi vì lúc no bụng mà xuống nước, máu sẽ dồn về khoang bụng để chống lại với
cái lạnh cách biệt bên ngoài (chênh lệch khoảng trên dưới 10 độ). Điều đó làm
cho não bị thiếu máu, gây ra buồn ngủ, thậm chí bị choáng váng. Hãy cố gắng nghỉ
ngơi ít nhất là 2 giờ sau khi ăn rồi mới được xuống nước bơi.
* Phương pháp hai:
Nâng cằm nạn nhân cho nằm ngửa hẳn mặt lên, như thế
mũi (cơ quan hô hấp) của nạn nhân sẽ được thoát ra khỏi mặt nước. Phương pháp
này dùng cho những nạn nhân có cơ thể hơi mập. Người cứu hộ có thể dùng tay còn
lại để bơi vào bờ cho nhanh.
* Phương pháp ba:
Từ phía sau, người cứu hộ dùng tay nắm ngay chùm tóc
phía trên trán, giựt ngửa đầu nạn nhân ra đằng sau. Phương pháp này dùng để cứu
các bạn nữ rất có lợi.
* Phương pháp bốn:
Nắm cổ áo, nếu nạn nhân còn mặc đầy đủ quần áo mà ta
lại không có thời gian cởi ra kịp dưới nước.
* Phương pháp năm:
Nếu nạn nhân đã bất tỉnh thật sự, ta có thể dùng hai
tay ta nâng đầu nạn nhân nổi lên mặt nước, bơi ngửa bằng 2 chân và kéo vào bờ.
* Phương pháp sáu:
Nếu nạn nhân có trọng lượng nhẹ hơn ta và đã bất tỉnh.
Ta có thể bơi ngữa,
dùng ngực để đỡ đầu nạn nhân, hai tay xốc dưới nách cho nạn nhân nằm sải với tư
thế thoải mái. Hai chân đạp kiểu ếch đưa nạn nhân vào bờ.
2. Xóc nước - Hô hấp
nhân tạo :
Khi chúng ta đưa được nạn nhân vào bờ mà nạn nhân đã
bị bất tỉnh, thì hãy xem thử họ có còn thở hay không. Nếu như họ còn thở thì chỉ
cần xóc nước. Nếu hết thở thì làm hô hấp nhân tạo ngay. Muốn xóc nước thì ta
làm như sau : Đưa nạn nhân lên cao rồi xóc vài cái cho nước trào ra, dùng tay
móc những vật lạ mà họ đã nuốt phải ra khỏi miệng để tránh bị nghẽn đường hô hấp.
Hô hấp nhân tạo :
--Phương pháp thổi ngạt
miệng qua miệng :
- Cách xử trí: Đặt nạn nhân ở nơi thoáng mát, nới lỏng
quần áo, dây nịt, cà vạt … … Nếu có thể thì đặt nạn nhân nằm ngửa trên một mô đất
cao, hay bàn ghế, giường … ,.. để chúng ta đỡ cúi gập người khi thao tác. Nếu
trong miệng và cổ họng nạn nhân có vướng vật gì, hãy vấn vải vào đầu ngón tay
và móc sạch ra, sau đó lau miệng nạn nhân cho sạch. Phương pháp thao tác : Kéo
đầu nạn nhân ngửa về phía sau, kéo hoặc đẩy hàm dưới để cho miệng nạn nhân mở
ra. Sau đó dùng bản tay vừa đẩy trán nạn nhân vừa bịt mũi họ lại bằng ngón trỏ
và ngón giữa. Bàn tay kia dùng banh hàm nạn nhân và kéo miệng cho mở ra. Sau đó
cần hít vào đầy lồng ngực, đoạn há miệng rộng rồi áp sát vào miệng nạn nhân. Thổi
hơi thật mạnh cho đến khi thấy lồng ngực của nạn nhân phồng lên, mấy hơi đầu cần
thổi thật mạnh. Sau đó nghiêng đầu lắng tai nghe hơi thở trở ra. Lặp lại động
tác trên với nhịp độ 12 lần trong một phút đối với người lớn và 20 lần một phút
đối với trẻ em.
--Phương pháp thổi ngạt
và ấn tim:
- Ta quỳ cạnh nạn nhân, hai tay thẳng, hai bàn
tay chồng lên nhau đặt lên lồng ngực nơi xương ức nạn nhân. Đè tay ép lồng ngực
nạn nhân xuống rồi từ từ buông ra, làm theo chu kỳ : khoảng thời gian từ 14 - 15
giây, chúng ta ép ngực nạn nhân khoảng 15 lần và thổi ngạt 2 lần. Sau mỗi 4 chu
kỳ chúng ta kiểm tra mạch và hơi thở của nạn nhân một lần.
*chú ý: Không nên cố tìm cách cho nước trong phổi nạn nhân
chảy hết ra ngoài bằng cách xốc nước ( vác nạn nhân chạy vòng vòng cho nước chảy
ra) vì như thế sẽ bỏ lỡ thời gian cho việc làm hồi sức cấp cứu tim mà chỉ cần
chậm trễ 4 phút thôi là não có nguy cơ bị chết. Trong quá trình hồi sức cáp cứu
tim phổi, nước trong phổi sẽ tự động thoát ra ngoài. Nếu là nước sông, hồ thì
nước sẽ thấm vào hệ tuần hoàn rất nhanh do hiện tượng thẩm thấu( nước sông, hồ
có nồng độ loãng hơn máu). Khi làm xoa bóp tim ngoài lồng ngực thì không nên
làm quá mạnh vì có thể làm gãy sương xường nạn nhân.
3. Ủ ấm - Chống choáng
:
Khi nạn nhân vào bờ mà còn tỉnh táo, hoặc sau khi
xóc nước và làm hô hấp nhân tạo, nạn nhân đã tỉnh lại, hãy thay quần áo khô cho
họ, dùng chăn để ủ ấm và cho họ uống trà nóng hay cà phê nóng.